विश्वातील इतर धर्म: बौद्ध धर्म म्हणजे काय आणि बौद्ध अनुयायी काय विश्वास ठेवतात?

बौद्ध धर्म म्हणजे काय आणि बौद्ध अनुयायी काय विश्वास ठेवतात?

अनुयायांच्या संख्येच्या दृष्टीने, भौगोलिक विस्तार आणि सामाजिक-सांस्कृतिक प्रभावामुळे बौद्ध धर्म हा जगातील प्रमुख धर्मांपैकी एक आहे. हा प्रामुख्याने "आशियाई" धर्म मानला जातो, परंतु तो पश्चिमी जगातही लोकप्रिय होत आहे. हिंदू धर्माशी काही बाबतीत समानता असलेल्या या धर्मात कर्म (कारण आणि परिणामाची प्रक्रिया), माया (जगाचा भ्रमात्मक स्वभाव), आणि पुनर्जन्म चक्र (संसाराचा चक्र) यासारख्या शिकवणी आहेत. बौद्ध धर्माच्या अनुयायांचा विश्वास आहे की जीवनाचा सर्वोच्च उद्देश म्हणजे आत्मज्ञान किंवा आत्मबोध प्राप्त करणे.

बौद्ध धर्माचे संस्थापक

बौद्ध धर्माचे संस्थापक, सिद्धार्थ गौतम यांचा जन्म इ.स.पूर्व 600 च्या सुमारास भारतातील एका राजघराण्यात झाला. कथेनुसार, ते विलासी जीवन जगत होते आणि त्यांचा बाहेरील जगाशी फारसा संपर्क नव्हता. त्यांचे पालक त्यांना धार्मिक प्रभाव आणि कोणत्याही प्रकारच्या दु:खापासून दूर ठेवू इच्छित होते. मात्र, एकदा त्यांना बाहेर जाण्याची संधी मिळाली, तेव्हा त्यांनी एक वृद्ध माणूस, एक आजारी व्यक्ती आणि एका प्रेतयात्रेचे दर्शन घेतले. त्यानंतर, त्यांनी एक शांतचित्त साधू पाहिला, आणि त्याच्या शांततेने प्रेरित होऊन त्यांनी गृहत्याग करण्याचा निर्णय घेतला.

सिद्धार्थ गौतम यांनी वैराग्य स्वीकारून आत्मज्ञान मिळविण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. अखेरीस, त्यांनी स्वतःला फक्त एका कटोरी भातावर समाधान मानले आणि एका अंजीराच्या झाडाखाली (बोधी वृक्ष) ध्यान करण्यासाठी बसले, जोपर्यंत त्यांना आत्मज्ञान मिळत नाही किंवा ते मृत होत नाहीत. अनेक परीक्षांनंतर, शेवटी एके दिवशी त्यांना आत्मज्ञान मिळाले. त्यानंतर, त्यांना "बुद्ध" (आत्मज्ञान प्राप्त केलेला) असे संबोधले जाऊ लागले. त्यांनी ही नवीन जाणीव इतरांना शिकवण्यास सुरुवात केली आणि त्यांचे अनुयायी तयार झाले.

चार आर्य सत्य आणि अष्टांग मार्ग

बुद्धांनी शोधलेले सत्य "चार आर्य सत्य" म्हणून ओळखले जाते:

• जीवन म्हणजे दु:ख (दु:खसत्य)
• दु:खाची कारणे आहेत (तृष्णा किंवा आसक्ती)
• तृष्णेचे निर्मूलन केल्याने दु:ख संपुष्टात येते
• अष्टांग मार्ग अनुसरल्याने मुक्ती मिळते

हा "अष्टांग मार्ग" आठ अंगांनी तयार झालेला आहे:

• सम्यक दृष्टिकोन
• सम्यक संकल्प
• सम्यक वाणी
• सम्यक कर्म
• सम्यक उपजीविका
• सम्यक प्रयत्न
• सम्यक स्मृती
• सम्यक ध्यान

बौद्ध धर्म विरुद्ध ख्रिस्ती विश्वास

बुद्धांनी स्वतःला कधीही ईश्वर मानले नाही, तर फक्त मार्गदर्शक मानले. मात्र, त्यांच्या मृत्यूनंतर काही अनुयायांनी त्यांना देवत्व दिले, तरी सर्व बौद्ध अनुयायी त्यांना देव मानत नाहीत.

येशू ख्रिस्ताने सांगितले की तोच खरा मार्ग आहे. यूहन्न 14:6 मध्ये तो म्हणतो: "मार्ग आणि सत्य आणि जीवन मीच आहे; माझ्या द्वारे नाही तर कोणीही पित्याकडे जाऊ शकत नाही."

बौद्ध धर्माच्या मर्यादा

बौद्ध धर्मात पाप म्हणजे अज्ञान समजले जाते. नैतिकतेच्या संदर्भात, कर्माला नैतिक किंवा अनैतिक मानले जात नाही. बौद्ध धर्म नैतिक मूल्यांवर आधारित न राहता नैसर्गिक संतुलनावर भर देतो. म्हणूनच, पाप ही वैयक्तिक बाब मानली जात नाही.

निष्कर्ष

बौद्ध धर्मानुसार निर्वाण ही सर्वोच्च अवस्था आहे आणि ती मानवी प्रयत्नांद्वारे मिळविता येते. परंतु, ख्रिस्ती विश्वास शिकवतो की तारण फक्त येशू ख्रिस्ताद्वारे मिळू शकते.

ख्रिस्ती विश्वास ठेवल्याने समजते की देवाने आपला पुत्र येशू मसीह याला आपल्यासाठी मरण्यासाठी पाठवले, जेणेकरून आपल्याला सर्वकालिक दु:ख भोगावे लागू नये. देव आपल्याला एकटे सोडत नाही आणि तो आपल्यावर प्रेम करतो. "....परंतु आता आमच्या तारणकर्त्या येशूच्या प्रगट होण्याने हे उघड झाले आहे; त्याने मृत्यूचा नाश केला आणि सुवार्तेद्वारे जीवन आणि अमरत्व प्रकाशमान केले" (2 तीमथ्य 1:10).