बायबलमधील स्त्रियांचे स्थान: एक चिंतन

बायबलमधील स्त्रियांचे स्थान: एक चिंतन 

(हा लेख एका ख्रिस्ती पत्रकाराला दिलेल्या त्याच्या पोस्टवरील कमेंट आहे. ज्यात त्यांनी बायबल मध्ये स्त्रियांना कमी लेखले गेले असे लिहिले होते )

काहीजण असा दावा करतात की बायबलमध्ये स्त्रियांना गौण किंवा नगण्य स्थान आहे, परंतु हा समज चुकीचा आहे. बायबलमधील शिकवणी आणि ख्रिस्ती इतिहास यावर दृष्टिक्षेप टाकल्यास दिसते की स्त्रियांना अत्यंत सन्माननीय स्थान देण्यात आले आहे. 

१. पंडिता रमाबाई आणि बिल्कीस शेख यांचे अनुभव

भारतातील प्रसिद्ध समाजसुधारक पंडिता रमाबाई यांनी ख्रिस्ती विश्वास स्वीकारण्यामागे एक महत्त्वाचे कारण बायबलमधील स्त्रियांचे स्थान होते. त्यांनी बायबल वाचल्यावर स्त्रियांना दिला गेलेला आदर आणि स्वातंत्र्य पाहून आश्चर्य व्यक्त केले.

तसेच, पाकिस्तानी स्त्री बिल्कीस शेख यांनी केवळ आपल्या घरातील नोकराचे बायबल वाचून ख्रिस्ती विश्वास स्वीकारला. त्यांच्या आत्मकथनात्मक पुस्तक "मी त्यास पिता म्हणण्यास धजले" (I Dared to Call Him Father) मध्ये त्यांनी स्पष्ट केले की बायबलमध्ये स्त्रियांना दिले गेलेले स्थान आणि न्याय त्यांना प्रभावित करून गेले.

२. स्त्री-पुरुष समानतेचा मूलभूत आधार

बायबलनुसार, देवाने मानवाला आपल्या प्रतिमेत निर्माण केले (उत्पत्ती १:२७), म्हणजेच स्त्री आणि पुरुष दोघेही त्याच्याच प्रतिरूपात आहेत.

पापाच्या परिणामस्वरूप स्त्रियांना पुरुषांच्या अधीन राहण्याची शिक्षा मिळाली (उत्पत्ती ३:१६), परंतु याचा अर्थ त्यांना कमी लेखण्यात आले असे होत नाही.

उदाहरणार्थ, अब्राहाम हा विश्वासाचा पितामह असला तरी तो सारायाच्या परवानगीशिवाय दुसरे लग्न करू शकला नाही (उत्पत्ती १६:२). याचा अर्थ स्त्रीचा सल्ला आणि संमती महत्त्वाची होती.

३. स्त्रिया स्वावलंबी आणि कर्तृत्ववान

बायबलमध्ये स्त्रियांना केवळ घरगुती जबाबदाऱ्या नसून व्यवसाय आणि निर्णयक्षमतेमध्येही पुढे दाखवले आहे.

रिबिका– तिने इसहाकशी लग्न करण्याचा निर्णय स्वतः घेतला (उत्पत्ती २४:५७-५८).

नाबालची पत्नी अबीगैल – एक बुद्धिमान स्त्री होती जिने दाविदसाठी महत्त्वाचा निर्णय घेतला आणि रक्तपात टाळला (१ शमुवेल २५:३२-३५).

नीतिसूत्रे ३१ मध्ये वर्णन केलेली सद्गुणी स्त्री – ही स्त्री व्यवसाय, घरगुती जबाबदारी आणि समाजसेवा अशा विविध जबाबदाऱ्या पार पाडताना दिसते.

४. स्त्रियांवरील अन्याय आणि त्यांना मिळालेला न्याय

बायबलमध्ये स्त्रियांवर अन्याय झाल्यास देवाने त्यांना न्याय दिल्याची अनेक उदाहरणे आहेत.

हागार: सारा आणि अब्राहाम यांनी तिला दूर पाठवल्यावर, देवाने तिच्या आणि तिच्या मुलाच्या रक्षणासाठी तजवीज केली. (उत्पत्ती २१:१७-१८).

यहुदाची सून तामार: यहुदाने तामारवर अन्याय केला, तेव्हा तिने हुशारीने परिस्थिती हाताळली आणि अखेरीस तिच्या हक्काचा न्याय मिळवला (उत्पत्ती ३८).

बथशेबा: दाविदाने बथशेबासोबत पाप केल्यावर, देवाने त्याला कठोर शिक्षा केली (२ शमुवेल १२:९-१४).

मोशेची पत्नी: मोशेच्या पत्नीला वर्णभेदावरून हिणवण्यात आले तेव्हा देवाने मिर्यामला कोढ दिला (संख्या १२:१-१०).

५. येशू ख्रिस्त आणि स्त्रिया

येशूच्या सेवाकाळात स्त्रियांना विशेष स्थान होते.

स्त्री शिष्य: लूक ८:१-३ मध्ये स्पष्टपणे लिहिले आहे की स्त्रिया येशूच्या सेवाकार्यात सहभागी होत्या आणि आपल्या संपत्तीने त्याच्या सेवेस मदत करत होत्या.

येशूच्या पुनरुत्थानाची पहिली साक्षीदार: येशू पुनरुत्थान झाल्यावर तो प्रथम स्त्रियांनाच दिसला (मत्तय २८:१-१०, योहान २०:११-१८).

शमरोनी स्त्री: येशूने एका शमरोनी स्त्रीशी संवाद साधला, जो त्या काळातील समाजासाठी धक्कादायक होता. परंतु प्रभु येशूने समाजाच्या पुढे जाऊन समाजाने दूर केलेल्या स्त्रियांना मानाचे स्थान दिले हे आपण शुभ वर्तमानामध्ये नेहमी पाहतो. (योहान ४:७-२६).

६. पौलाचे स्त्रियांबाबत विचार योहानचे पत्र 

पौलाच्या पत्रांमध्ये स्त्रियांना मोठे स्थान आहे.

गलातीकरांस ३:२८: "ख्रिस्तामध्ये स्त्री-पुरुष भेद नाही, कारण तुम्ही सर्व ख्रिस्तामध्ये एक आहात."

रोमकरांस १६: पौलाने आदराने स्त्रियांचा उल्लेख केला आहे, जसे की फिबी, प्रिस्किल्ला, आणि युनिया.

३ योहान: योहानाने एका विश्वासू स्त्रीस पत्र लिहिले, हे दर्शवते की स्त्रियांना ख्रिस्ती मंडळीत आदराचे स्थान होते.

७. स्त्रियांसाठी वारसा हक्क आणि न्याय

बायबलमध्ये स्त्रियांना वडिलांच्या संपत्तीचा हक्क मिळावा असे स्पष्टपणे सांगितले आहे.

सालोफहदच्या कन्या: संख्येच्या पुस्तकात (गणना २७:१-११) सालोफहदच्या मुलींनी आपल्या वडिलांच्या वारशावर हक्क सांगितला आणि देवाने मोशेला स्त्रियांसाठीही वारसा देण्याचा आदेश दिला.

८. ख्रिस्ती इतिहासातील महान स्त्रिया

टेरेसा ऑफ अविला (१५१५-१५८२)

स्पेनमधील टेरेसा ऑफ अविला ह्या ख्रिस्ती आध्यात्मिक शिक्षिका होत्या. त्यांनी प्रार्थना आणि ध्यानधारणेवर मोठे कार्य केले.

सूजन वेस्ली (१६६९-१७४२)

जॉन वेस्ली यांच्या आईने त्यांना धार्मिक शिक्षण दिले आणि ख्रिस्ती नवचळवळीत मोठी भूमिका बजावली.

फ्लोरेन्स नाइटिंगेल (१८२०-१९१०)

ख्रिस्ती सेवावृत्तीच्या प्रेरणेने त्यांनी आधुनिक नर्सिंगचा पाया रचला.

कोरी टेन बूम (१८९२-१९८३)

दुसऱ्या महायुद्धात त्यांनी यहुदी लोकांचे प्राण वाचवले आणि ख्रिस्ती क्षमाप्रार्थनेचा संदेश दिला.

मदर टेरेसा (१९१०-१९९७)

त्यांनी कोलकात्यातील गरिबांसाठी आयुष्य वाहिले.

९. स्वर्गातील समानता

बायबल स्पष्टपणे शिकवते की स्वर्गात स्त्री-पुरुष भेद नसेल (मत्तय २२:३०). पतनाचा शाप पूर्णपणे नष्ट होईल आणि सर्वजण समान असतील.

निष्कर्ष

बायबल स्त्रियांना गौण स्थान देते हा आरोप पूर्णतः चुकीचा आहे. उलट, बायबलमध्ये स्त्रियांना अत्यंत महत्त्वाचे स्थान दिले आहे. त्यांना समाजात सन्मान, न्याय, वारसा हक्क, धार्मिक योगदान आणि नेतृत्वाच्या संधी प्रदान केल्या आहेत.

सारांश:

✅ बायबल स्त्रियांना गौण स्थान देत नाही, तर त्यांना मानाचे स्थान देते.

✅ स्त्रियांना धार्मिक आणि सामाजिक नेतृत्व मिळाले आहे.

✅ स्त्रियांना वारसा हक्क, व्यवसाय स्वातंत्र्य आणि न्याय दिला गेला आहे.

✅ येशू आणि पौल दोघांनी स्त्रियांना महत्त्वपूर्ण स्थान दिले आहे.

आपण बायबलच्या संस्कृती आणि परंपरांचा अधिक सखोल अभ्यास करावा. त्यासाठी अनेक बायबल अ‍ॅप्समध्ये मोफत पुस्तके उपलब्ध आहेत.

महत्त्वाच्या बायबल संदर्भांचे संकलन:

📖 उत्पत्ती १:२७, ३:१६, १६:२, २४:५७-५८

📖 गणना १२:१-१०, २७:१-११

📖 १ शमुवेल २५:३२-३५

📖 २ शमुवेल १२:९-१४

📖 लूक ८:१-३

📖 मत्तय २

८:१-१०, २२:३०

📖 योहान ४:७-२६, २०:११-१८

📖 रोमकरांस 

लेख: Pastor Sandip